Сенім телефоны
ТЖ режимінің әрекет ету кезеңінде біздің коммуналдық кәсіпорындарға оңай болмады. «Қостанайский ЭнергоЦентр» ЖШС қызметкерлерінің еңбек өмірі ерекше болды. Жағдайды ЖШС Бас директоры Анаргүл Өскенбаева түсіндірді.
«Қостанайский ЭнергоЦентр» – жұмыс процесін тоқтата алмайтын кәсіпорындардың бірі. Әйтпесе, облыстың барлық тұрғындары көрінбейтін проблемаларға тап болады. Сондықтан да «Қостанайский ЭнергоЦентр» ТЖ режимінде санитарлық нормаларды сақтай отырып жұмыс істеді. Осы кезеңде көптеген қиындықтарға энергетиктер де тап болды. Кәсіпорынның бас директоры Анаргүл Өскенбаева түсіндіреді: ЖШС тұтынушыларды үздіксіз электрмен жабдықтауды қамтамасыз ету үшін электр энергиясының сатып алынатын көлемі үшін алдын ала төлем жүргізуге міндетті. Карантин кезеңінде электр энергиясы үшін тұтынушылардың берешегі өсті. Осыған байланысты «КЭЦ» ЖШС серіктестер алдындағы қаржылық міндеттемелерді орындамауға тәуекел етеді. Бұл бірден Қостанай облысына электр энергиясын жеткізуді шектеуге алып келеді.
– Қазақстан Үкіметі пандемия кезінде орта бизнесті қолдады. Алайда, энергиямен жабдықтаушы ұйымдар үшін төлемдер бойынша кейінге қалдыру берілмеген. Біздің кәсіпорын ірі бизнес санатына жатады және бізге ТЖ кезеңінде қабылданған шаралар қолданылмайды. Сондықтан біз қаржылық қиындықтарды бастан өткеріп жатырмыз, жеткізушілердің алдындағы қарызымыз артты. Халықтың қарыздық жүктемесін төмендету үшін біз 18 наурыздан бастап барлық тұтынушылар үшін төлемді кешіктіргені үшін өсімпұл есептеуді тоқтаттық. Сондай – ақ, осы кезеңде біз абоненттерді қарыздарға қарамастан электр энергиясынан ажыратпадық, – дейді Анаргүл Максимовна.
Енді атақты 7 сәуір туралы. «КЭЦ» ЖШС мыңдаған клиенттері сол күні дауыл салдарынан электр жарығынсыз қалды. Негізгі мердігерлер-«Межрегионэнерготранзит» ЖШС және «ЭПК – forfait» ЖШС энергиямен жабдықтауды барынша қысқа мерзімде қалпына келтірді.
– Оларға үлкен рахмет, – дейді КЭЦ директоры. – Сонда шынымен қиын болды. Көптеген адамдар төтенше жағдай режимі кезінде энергетиктер халықтың электр энергиясын тұтынуының күшті ұлғаюын тіркеді деп санайды. Жұмыс істейтін техникалар, көптеген отбасы мүшелері қашықтан жұмыс істеді. Бірақ бұл тек жеке тұлғаларға қатысты. Ал ең ірі тұтынушылар – заңды тұлғалар-көлемін төмендетті.
– Екі ай бойы мектептер мен балабақшалар жұмыс істемеді, кәсіпорындардың көпшілігі шектеулі тәртіпте жұмыс істеді. Энергия тұтыну бірден құлдырауға барды. Соның салдарынан біз шығынға ұшыраймыз, өйткені тарифті бекіту кезінде электр энергиясының жоспарлы көлемі есепке алынады, – деп түсіндіреді Өскенбаева.
Өтемақы
Дегенмен, дауылдар мен қашықтан жұмыс өткен кезең болып көрінеді. Қазір адамдар басқа – коммуналдық қызметтерге шығындарды өтеу туралы айтады.
«КЭЦ» ЖШС мамандары Облыстың энергетика және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық басқармасымен жұмыс жүргізді. 25 мамырдан бастап өтемақы бойынша ақша энергия орталығына түсе бастады.
– Біз шот-хабарламаларды өзгерттік, «ТЖ байланысты төлемдерді өтеу» қосымша жолын қосты, онда өтемақы сомасын оқуға болады. Тұтынушы өтемақы алғандығын, мамыр айындағы хабарламаларда білуге болады. Бұл ақша бірден электр энергиясы үшін қарызды төлеуге жұмсалады. Артық төленген жағдайда ақша келесі төлем кезінде ескерілетін болады, – деп түсіндірді.
Өзгерістер
Коронавирустың пандемиясы жұмысқа да өзгерістерді әкелді. Сол ауыр күндері адамдардың ыңғайлылығы үшін kec-eso.kz компанияның сайтына Сіздің мекен-жайыңызда тіркелген тұлғалардың саны бойынша мәліметтерді қашықтан өзгерту мүмкіндігі қосылды. Сонымен қатар, электрмен жабдықтау шартын (иесі ауысқан кезде) абаттандырылған секторда қайта жасауға болады. Ал 21 сәуірден бастап заңды тұлғалар Kaspi.kz электронды әмиян арқылы тұтынылған электр энергиясы үшін төлемді төлей бастады.
– Call-орталыққа және сайтқа жүгінулер саны айтарлықтай өсті, автоматты таратуға жазылу да өсті. Шектеу шараларының арқасында біз бір кездері дұрыс келіп, тұтынушылармен қашықтан жұмыс істеуге баса бастағанына көз жеткіздік, – деп қорытындылайды әңгімелесуші. Шектеу шараларының арқасында біз жұмысты дұрыс жүргізетінімізге көз жеткіздік және тұтынушылармен қашықтан жұмыс істеуге күш салдық, – деп қорытындылайды әңгімелесуші.
Жағымсыз туралы.
Осы айларда «Бәсекелестікті қорғау және дамыту комитетінің Қостанай облысы бойынша департаменті» «КЭЦ» ЖШС жағымсыз сипаттағы хабарлама жіберді. Онда» КЭЦ » ЖШС жосықсыз бәсекелестікке айыптады деп айтылған. Олардың пікірінше, бұл бәсекелестерді бойкотқа шақыруда көрінді. Сондықтан не болды?
Анаргүл Өскенбаева өз кәсіпорнының көзқарасын білдірді:
– Біз бюджеттік ұйымдарға 2020 жылға энергиямен жабдықтау шарттарын жасау ұсынысымен хат жібердік. «Мемлекеттік сатып алу туралы» заң бойынша бұған біздің құқығымыз бар. Олар электр энергиясын кепілдік беретін жеткізушімен энергиямен жабдықтау қызметтерін сатып алған жағдайларда жүзеге асырылады.
Кепілдік беруші жеткізуші басқа ұйымдармен салыстырғанда тұтынушылар құрамында тұрмыстық тұтынушылардың көпшілігі бар энергиямен жабдықтаушы ұйымдар қатарынан анықталады.
– «КЭЦ» ЖШС Қостанай қ. аумағында тұрмыстық тұтынушылар мен заңды тұлғаларға және Қостанай облысының 14 ауданында 516 елді мекенге энергиямен жабдықтау бойынша қызмет көрсетеді. 2020 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша КЭЦ қызметтерін тұтынушылар арасында 205 мыңнан астам жеке тұлғалар мен 9 мыңға жуық заңды тұлғалар бар. Біз саладағы ең ірі кепілдік беруші болып табыламыз.
Осындай хаттардың бағыты-кез келген салада клиенттерді тартудың жалпы қабылданған тәжірибесі. Хат іскерлік этика ережелеріне сәйкес жасалған және тек ұсынымдық сипатта болады.
Бұл хатта ұқсас тауарлар мен қызметтердің өзге де жеткізушілері туралы, әсіресе бойкотқа шақыратын бір де бір сөз жоқ, – деп түсіндірді.
Сондай-ақ «КЭЦ» ЖШС-нің көпшілік тыңдауларында жиі мынадай сұрақ қояды: неге ірі заңды тұлғаларды басқа компанияларға жібересіз, себебі бұл тарифке әсер етеді? Мәселенің мәні түсінікті. Өйткені тарифтер тұтынушылар топтары бойынша сараланады, тұрмыстық тұтынушылар мен заңды тұлғалар үшін тарифтердің әр түрлі мәндері белгіленеді. Егер соңғылары көп болса, онда бұл тарифті ұстап тұруға негіз болар еді.
Іс жүзінде ірі фирмалар өз шығындарын азайту мақсатында «КЭЦ» ЖШС-нен Халықпен жұмыс істемейтін басқа электр энергиясын жеткізушілерге кетеді және олардың тарифтерін мемлекет реттемейді. Ал ірі тұтынушылардың кетуімен тұтыну көлемі төмендеуде, ТЖ нәтижесі бойынша олар құлдырауға барады.
Анаргуль Максимовна болып жатқан логиканы түсінбейді.
– Қостанай облысы бойынша Департамент тұтынушыларға арналған тарифті тежеу мүддесінде жұмыс істеуге тыйым салады. Сонымен қатар, табиғи монополияларды реттеу комитеті халық үшін тарифті төмендетуді талап етеді. Естеріңізге сала кетейік, 2019 жылға дейін бұл бір мемлекеттік орган болды. Ал енді құрылым өзгергеннен кейін екі мемлекеттік орган бір-біріне қайшы келеді. Мемлекеттік сатып алу туралы Заң мемлекеттің мүддесін және халықтың құқықтарын қорғауды ескере отырып жазылған. Неге Мемлекеттік сатып алу туралы заңды орындау үшін хат жіберу бұзушылық болып табылады? Қайталаймын: электр энергиясын өткізу жөніндегі қызметтер нарығы қызметтің бәсекелестік саласына жатады. Нарықта монополияға қарсы комитет реттемейтін және сондықтан төмен бағамен электр энергиясын ұсынуға мүмкіндігі бар энергиямен жабдықтаушы ұйымдар бар, онда» КЭЦ » ЖШС Халыққа энергиямен жабдықтау бойынша қызмет көрсететін кепілдік беруші ретінде бастапқыда мүшкіл жағдайда тұр.
Тариф туралы
Әрине, облыс тұрғындары үшін кәсіпорын мен мемлекет арасындағы істі қарау маңызды емес. Тұтынушылар бір нәрсені білгісі келеді: 2020 жылы электр энергиясына тарифтің өзгеруі болжанып отыр ма?
– Электр энергиясына берілетін баға станция шиналарынан электр энергиясының құнын, өңірлік және өңіраралық деңгейдегі желілер арқылы электр энергиясын беру мен тарату тарифін, сондай-ақ жабдықтау үстемесін негізге ала отырып қалыптастырылады. Тарифтің негізгі құраушысы электр энергиясын сатып алуға және тасымалдауға (95% – дан астам) келеді, олардың деңгейіне «КЭЦ» ЖШС әсер ете алмайды. Тарифтің құрамдас бөліктерінің бірі өзгерген жағдайда «КЭЦ» ЖШС энергиямен жабдықтау бағасы да өзгереді. Қазіргі уақытта Энергетика министрлігінде көмір бағасының өсуіне байланысты станциялар тарифін арттыру мүмкіндігі талқылануда. Алайда, қаржылық қиындықтарға қарамастан, 4,3% көлеміндегі тарифтегі жабдықтау үстемесін көтеруді жоспарламаймыз, – деп атап өтті «КЭЦ» ЖШС Бас директоры.
Источник: https://kstnews.kz/newspaper/906/item-59895
Самат КАРИМОВ samat_karimov1991@mail.ru 53-27-93
Фото Константина ВИШНИЧЕНКО