«КЭЦ» ЖШС-ің тарифін арттыру-қайтымсыз процесс. Неліктен?
Тыңдаудан кейін.
14 Қаңтарда Табиғи монополияларды реттеу Комитеті 1 ақпаннан бастап электр энергиясына тарифті көтеру мүмкіндігі туралы қоғамдық тыңдауды ұйымдастырғаны туралы «ҚН» қысқаша хабарлаған болатын. «Қостанай ЭнергоЦентр» ЖШС (ҚЭО) бас директоры Анаргүл Өскенбаева «ҚН» Табиғи монополияларды реттеу комитетіне жүгіну себептерін түсіндірді. Оның айтуынша, кәсіпорынға тарифті көтеру қажет, «КЭЦ» ЖШС-нен дан басқа біздің облыста жеке тұлғаларға ешкім қызмет көрсетпейді.
Орташа жіберу тарифі 1 кВт/сағ үшін 1,33 теңгеге немесе 7,5% – ға ұлғайтуды сұрайды. Яғни ҚҚС есебімен 19,76 теңгеден 21,25 теңгеге дейін. Тұрғындар үшін қазір 15,67 теңгені құрайтын тарифтің өсуі заңды тұлғаларға қарағанда төмен болады.
Себептер
Өткен жылдың 1 қазанынан бастап Анаргүл Өскенбаева электр энергиясын сатып алу және беру құнының 3% – ға артуы тарифтің өсуінің басты және жалғыз себебі деп атайды. «Тарифтегі біздің шығындарымыздың үлесі тек 4,3 пайызды құрайды. Яғни, 1 кВт-тан 82 тиын ғана кәсіпорынға тиесілі! Ал ол қызметкерлер штаты, олардың жалақысы облыс бойынша орта есеппен салыстырғанда 10-15% – ға төмен. Біз барлығы сияқты салықтар, коммуналдық қызметтерді төлейміз, басқа да көптеген шығындарды төлейміз! 2018 жылдың наурыздан бастап біз жабдықтау үстемесінің пайдасын көрмийміз, оны уәкілетті орган —Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Табиғи монополияларды реттеу комитеті тарифтен шығарды»,- деді Анаргүл Өскенбаева.
Тіпті мұндай жағдайда да «Қостанай ЭнергоЦентр» ЖШС тарифті көтеруді сұрамас еді. Алайда, еліміздің Энергетика министрлігі өткен жылдың қыркүйек айында 30-дан астам электр станциясы үшін шекті тарифтерді көтерді. Электр қуатының жүктеме көтеруге дайындығын қамтамасыз ету бойынша қызметтердің құны 30% – ға көтерілді, таратушы компаниялардың тарифтері да жоғары көтерілді (өсім 2-ден 12% – ға дейін ауытқиды). Энергетика министрлігінің бұйрығынан кейін электр тарифі бүкіл ел бойынша көтерілді. Бізде әзірге жоқ.
Неге «Қостанай ЭнергоЦентр» ЖШС түсіну керек?
Кәсіпорын Қостанай қаласына және 15 аудандарға қызмет көрсетеді. Бұл 516 елді мекен, 7965 заңды тұлға және 205 170 жеке тұлға. «Бізде орташа сағаттық тұтыну көлемі 100 Мегаватт. Әрбір станция мұндай көлемді босата алмайды. Сонымен қатар, олар заңмен реттелмейді және энергияны өз қалауы бойынша сатады», — деп нақтылады Анаргүл Өскенбаева. Барлық станциялар холдингтерге кіреді және алдымен электр энергиясын «өзімізге» жеткізеді. Бізге қалдық қағидат бойынша сатады. 2020 жылға сатып алу-сату шартына біз «СевКазЭнерго» АҚ-мен кВт/сағ үшін 6,7 теңге бағасымен қол қойдық. Салыстырайық: ГРЭС бағасы 7,73 теңге, «Алматы электр желілері» АҚ 8,7 теңге. Біз сатуға дайын жалғыз станциядан сатып аламыз және оның бағасы нарық бойынша орташа», — деп түсіндіреді Өскенбаева. Тағы бір маңызды сәт бар. Заң бойынша электр энергиясын беру қызметі энергиямен жабдықтау қызметінен бөлінген. Сондықтан «Қостанай ЭнергоЦентр» ЖШС өз желілері болуы мүмкін емес, кәсіпорын электр энергиясын тасымалдау үшін энергия беруші компаниялармен келісім-шарттар жасайды, олардың желілері біздің үйімізге дейін барады. Мұндай компаниялардың алты-АҚ» KEGOC», «ҚТЖ» ҰК «ССКӨБ», «Atica», «МежРегионЭнергоТранзит» ЖШС және «ЭПК-forfait». Олардың барлығы да тарифтерді көтерді. «Тұтынушыларды түсінуді сұраймын: тарифтің көтерілуі негізді, себебі станциялардан электр энергиясын сатып алуға жұмсалатын шығындар артты,электр энергиясының шекті тарифі мен оны беру тарифі өсті. Біз бұған ешқандай әсер ете алмаймыз. Біздің шығындар және жабдықтау үстемеміз өзгерген жоқ. Егер бізді басқа компаниялармен салыстырсақ, біз ұзақ уақыт бойы тарифті көтермегенімізді байқауға болады. Тіпті керісінше. Бизнес үшін біз тарифті мүлде төмендеттік, бірақ кәсіпкерлердің бірі тауарды арзан бағамен сата бастады ма?!»- деді «Қостанай ЭнергоЦентр» ЖШС бас директоры.
Көзқарас
Қостанай облысы Кәсіпкерлер Палатасы директорының экономикалық мәселелер жөніндегі орынбасары Геннадий Кукоба. «Біз КЭЦ өкілдерімен кездесіп, олардың қиындықтарын талқыладық. Кәсіпорынның жалғыз жолы-тарифті көтеру. Себебі жеткізуші-станциялардың қызметтері өсті. Мен монополияға қарсы ведомствомен сөйлескенмін. «Қостанай ЭнергоЦентр» ЖШС-ің жағдайларға байланысты. «Қостанай ЭнергоЦентр» ЖШС үшін алдағы арттыру —шығындар саласындағы константа «.
«КН» Анықтамасы
Тариф неден құралады?
Баға станциядағы электр энергиясының құнына, өңірлік және өңіраралық деңгейдегі желілер бойынша электр энергиясын беру мен тарату тарифіне, сондай-ақ жабдықтау үстемесіне сүйене отырып қалыптастырылады.
Салыстыру үшін
Соңғы жылдары электр энергиясының тарифі бірінші қажеттілік тауарларының бағаларымен салыстырғанда қалай өзгерді? Біз бұл салыстыру орташа жалақының өсуіне де назар аударамыз. Басқа тауарлармен салыстырғанда электр энергиясының құны өскен жоқ, бірақ бірнеше рет арзандаған.
Атауы |
2017 жыл |
2018 жыл |
% 2018ж./ |
2019 жыл |
% |
2020 жыл |
% 2020ж./ |
3 жылдағы өсу деңгейі. 2017 ж. бастап 2020 ж. дейін |
Бензин
(АИ -92) (бағасы ай сайын өзгерді) |
133-157 теңге
2017 жылғы өсім |
157-162 теңге
2018 жылғы өсім |
2018 Соңында 2017 басында Өсім
|
145-149 теңге
2019 жылғы өсім . |
2019ж.соңы 2018 ж.басы
төмендеуі 5,1%
|
163 тенге (арттыру күтіледі) | 2020 ж. соңы. 2019 ж. басы
өсуі |
22,56 |
Қазақстандағы Орташа жалақы
( Tengrinews.kz мәліметтері бойынша) |
150 мың теңге | 162,8 мың теңге |
+8,53 |
186,5 мың теңге | +14,56 | Дәрігерлер
және мұғалімдерде арттыру күтіледі |
24,3 |
|
1 кВт.сағ үшін жеке тұлғаларға арналған КЭЦ тарифі | 17,58 теңге
(2016 жылдың қаңтарынан бастап әрекет етті)
|
17,26 тенге (қаңтар),
17,93 теңге (қырқүйек) |
2018 Соңында 2017 басында Өсім 2,0%
|
16,74 теңге (қаңтар),
15,57 теңге (наурыз) |
2019ж.соңы 2018 ж.басы |
7,5%. ең жоғары өсу
Жеке тұлғалар үшін шешім әлі қабылданған жоқ.
|
-4,8 |